Kas
Kaplin Nedir? Doğru Kaplin Nasıl Seçilir?
Kaplin nedir? Doğru kaplin nasıl seçilir? Kaplin neden önemlidir? Kaplin çeşitleri nelerdir? gibi soruların cevaplarını bu yazımızda sizler için bir araya getirdik. Ayrıca yazımızın sonunda Kaplin hakkındaki diğer yazılarımıza da göz atabilirsiniz.
Kaplin Nedir?
Güç aktarımını sağlayan birçok aktarma organı bulunur, bu aktarma organlarından en önemlilerinden biri olan kaplinler aynı zamanda güvenilir güç aktarımının temelini oluşturur.
Kaplin sayesinde hareketli bir aktarma elamanını bir başka elamana bağlayarak güvenli bir şekilde hareket etmesi sağlanır. Özetle kaplinler hareket aktarımını ve momenti bir diğer hareket organına aktarırlar. Kaplinler ihtiyaç duyuldukları uygulamaya göre farklı torklarda üretilirler.
Kaplin sayesinde hareketli bir aktarma elamanını bir başka elamana bağlayarak güvenli bir şekilde hareket etmesi sağlanır.
Kaplin Neden Kullanılır?
Kaplin kullanımının temel amacı güç aktarımıdır. Bir başka bir amaç ise, yanlış hizalamanın etkilerini ortadan kaldırmaktır. Bu, montaj hatalarının olduğu veya sürücü ve sürülecek bileşenin yükseklikte veya paralel düzlemde tam olarak hizalanmadığı durumlarda, yanlış hizalanmış alanlarda ve bileşen parçalarında ek basınç ve aşınma olacağı anlamına gelir. Bir kaplin bunun etkisini emer ve bu hasarı önler. Genellikle farklı bileşenlerde boyut, montaj vb. konularda küçük dalgalanmalar olacaktır ve kusursuz bir hassasiyetle birleştirilmesi çok zor olabilir, bu nedenle tasarıma bir kaplinin dahil edilmesi, uygulamanın nihai çıktısını etkilemeden bu küçük dalgalanmalara izin verir.
Kaplinlerin bir başka kullanım nedeni, bileşenleri titreşim veya darbeden korumaktır. Motorlar sıklıkla titreşir, bu titreşim sonucunda bileşende küçük artımlı hareketler anlamına gelebilir. Bu hareketler temas edilen bileşende hasara ve aşınmaya neden olabilir. Kaplin, bu titreşimi ve acil frenlemeden veya durmadan kaynaklanan tüm şok yüklerini emer ve olası hasarları önler.
Yine tahrik edilen bileşenleri korumak için başka bir neden, motor veya sürücünün ısı ve bir miktar statik yük oluşturması ve kaplinin bu ısıyı emmesi ve hasara neden olabileceği uygulamaya ulaşmasını engellemesidir. Özel iletken kaplinler, tehlikeli alanlarda statik ve kıvılcım riskini de ortadan kaldırabilir.
Kaplinlerin görevlerini sıralarsak;
- Sistemi darbe ve titreşimlerden korumak
- Hizzalama hatalarının önüne geçmek veya minimuma indirmek
- Güç aktarımındaki kayıpları en aza indirmek ve sistem verimliliğini arttırmak
- Bakım maliyetlerini en aza indirmek
- Sistemde meydana gelebilecek kırılma vb olayların önüne geçmek
Kaplinlerin bir başka kullanım nedeni, bileşenleri titreşim veya darbeden korumaktır.
Kaplin Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Kaplin seçimi yapmadan önce kaplinin çalışma ortamları göz önünde bulundurulmalıdır. Sıcaklık, titreşim koşulları bunlardan biridir. Kaplin seçimi için bilinmesi gerekenler;
- Maksimum ve minimum eksenel ve açısal kaçıklık
- Yük sınıfı
- Burulma momenti
- Sistemin çalışma sıklığı
- Tork değerleri
- Mil çapları
Kaplin Çeşitleri Nelerdir?
Kaplinlerin endüstride kullanımı yaygın olmakla birlikte uygulamaya göre birçok kaplin çeşidi bulunur. Genellikle endüstriyel uygulamalarda sıkça tercih edilen kaplinler ise;
- Tam flex dişli kaplin
- Elastik kaplin
- Yaylı kaplin
- Yaprak yaylı kaplin
Yukarıda saydığımız kaplinlerin dışında körüklü kaplin, zincir kaplin, hidrolik kaplin, manyetik kaplin, disk kaplin, spindle ve tork sınırlayıcı kaplin gibi çeşitleri de bulunur.
İyi Bir Kaplin;
- Kolay ve hızlı devreye alınmalı
- Darbe ve şoklara karşı dayanıklı olmalı
- Sönümleme becerisi yüksek olmalı
- Aktarma esnasındaki verimliliği üst seviyede olmalı
- Şok yüklere karşı yüksek darbe emiş kapasitesine sahip olmalıdır.
Kaplinler bir nevi güç aktarım sistemlerinin sigortasıdır. Doğru bir kaplin hem güç aktarımını maksimum verimlilikte gerçekleştirecek hem de sistemi oluşabilecek darbe ve titreşimlere karşı koruyacaktır.
Ayrıca kaplinler hakkında daha fazla bilgi için ilginizi çekebilecek diğer yazılarımızı da incelemenizi öneririz.
Kaplin Nedir? Kaplin Seçimi Nasıl Yapılır? Kullanım Alanları Nelerdir?